TEKNOLOJİ: NASA Pluton’da ne buldu?

The New Horizons Bilim Ekibi, geçtiğimiz günlerde New Horizons Uzay Mekiği aracılığıyla Plüton’un fotoğraflarını çekmiş; NASA Uzmanları fotoğrafları yorumlamıştı.
Cüce gezegen statüsündeki gezegende; vadi yükseltileri, yüzen buz kütleleri, su bulunduğu iddiaları bilim dünyasında bir heyecan yaratmaya neden olmuştu. Tüm bu gelişmelerin ardından fotoğrafların yorumlanmaya devam edeceği ve, gezegen ile ilgili yeni bulguların insanlığa açıklanacağı belirtilmişti. Şimdiki süreçte ise Plüton araştırmalarının büyük bir kısmında yer alan astronom Michael E. Brown; dokuzuncu gezegene dair yeni bulguların bulunduğunu bildirdi. Michael E. Brown ve meslektaşı Konstantin Batygin, Kuiper Kuşağı’nda çeşitli nesnelerin hareketlerinden kaynaklı olarak nesnelerin vücut ağırlıklarının saptandığını ifade ettiler. Engadget haberinde hareketli nesnelerin, bir gezegenin varlığına da işaret edebileceğini belirten astronomlar; nesneleri SETI tarafından gerçekleştirilen sunumda gösterdiler. Elde edilen bilgilerin henüz yüzde 0,001 kesinliğinin olduğu ifade edilen araştırmada, Güneş Sistemi’ne 9.Gezegen Plüton’u eklemek için fazlasıyla zamana ihtiyaç duyulduğu dile getirildi. Gök bilimciler, gizemli gezegen olarak da bilinen Plüton’un donmuş yüzeyinin altında sıvı halde sudan bir okyanusun bulunabileceğini ileri sürdü. ABD’nin Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesine (NASA) ait uzay aracı New Horizons’un gönderdiği verileri inceleyen gök bilimciler, Plüton ve uydusu Charon’un jeolojik olarak son derece aktif olduğunu, gizemli gezegenin sanılandan çok daha karmaşık bir yapıya sahip olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, Plüton’un nitrojen, metan ve sudan oluşan karmaşık yapısıyla Güneş Sistemi’ndeki diğer gezegenlerden oldukça farklı olduğunu belirtti. Plüton’un yüzeyindeki kayalarda yer alan radyoaktif maddeler sayesinde gezegenin iç kısmının ısındığına ilişkin veriler bulunduğuna işaret eden araştırmacılar, söz konusu verilerin cüce gezegenin donmuş yüzeyinin altında amonyak açısından zengin ve sıvı halde sudan oluşan bir okyanus bulunabileceğine dikkati çekti. Araştırmayı yöneten NASA uzmanı Jeff Moore, “Plüton ve uydusu Charon hakkında elde ettiğimiz veriler, Güneş Sistemi’nin uzak bölgelerindeki jeolojik aktivitelere ışık tutacak” dedi. New Horizon projesinden Alan Stern de “Satürn’ün uydusu Enceladus, Jüpiter’in uyduları Europa ve Ganymede’den sonra şimdi de Plüton’un yüzeyinin altında su olabileceğine dair veriler bulduk. Güneş Sistemi’nde sadece Dünya’nın okyanusunun yer üstünde olması son derece ilginç” diye konuştu. Güneş Sistemi’ndeki 4,8 milyar kilometrelik yolculuğuna 19 Ocak 2006’da Florida’daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatılarak başlayan New Horizons, Plüton ve uyduları Charon, Styx, Nix, Kerberos ve Hydra’yı gözlemliyor. New Horizons, temmuz ayında Plüton’a 12 bin 500 kilometre yakından uçmuştu. Güneş Sistemi’nin en dışında bulunan ve trilyonlarca kuyruklu yıldızla gök taşına evsahipliği yapan Kuiper Kuşağı’nda yer alan Plüton, 1930’da keşfedilmişti. Cüce gezegenin, şimdiye kadar taş ve buzdan oluştuğuna inanılıyordu. Araştırma, “Science” dergisinde yayımlandı. Pluton Yeni Ufuklar (New Horizons) aracının gönderdiği fotoğrafların incelenmesi ile gezegen statüsünü geri kazanabilir. Güneş sistemimizin “eski” dokuzuncu gezegeni, Yeni Ufuklar (New Horizons) aracının gönderdiği fotoğrafların incelenmesi ile gezegen statüsünü geri kazanabilir. New Scientist’deki bir makaleye göre, Yeni Ufuklar tarafından gönderilen fotoğraflara daha yakından bakıldığında, dağ tepelerinde görülen sisin yanı sıra, bulut oluşumlarının da bulunduğu fark edildi. Bu da Plüton’un atmosferinin, daha önce varsayılandan daha karmaşık olduğunu göstermekte ve popüler cüce gezegenin, yıllarca bizlere öğretildiği gibi sistemimizin dokuzuncu gezegeni olması anlamına geliyor. New Scientist makalesinde belirtilene göre, Boulder, Colorado’daki Southwest Research Institute’dan John Spencer’ın 1 Mart tarihinde gönderdiği e-posta, yüzeyde gözüken bir bulut oluşumunu göstermekte. Yazdığı yazıda Boulder “güney doğuda Sputnik üzerinde düşük irtifada sis gözüküyor ve sağ tarafta (sanıyorum) Krun Macula’nın üzerinde belirgin bir bulut gözükmekte” ifadelerime yer veriyor. Ancak Society for the Preservation of Pluto as a Planet (Plüton’un bir gezegen olarak korunması topluluğu), bulutların ne oldukları henüz belli olmadığı için kutlamaya başlamış değiller. Ayrıca, bu bulutların Plüton’un tekrar gezegen olarak sayılması için yeterli olup olmayacakları da belli değil.