Almanya Şansölyesi Merkel ile Başbakan Davutoğlu, yasa dışı mülteci göçünün durması konusunda önemli kararlar aldı. Yasa dışı göç NATO mekanizmaları ile denizlerden izlenecek. Merkel, “Suriyeliler için vatanlarına yakın yerde olmak çok önemlidir” dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, dün dört ay içerisinde Türkiye’ye 5. kez resmi ziyarette bulunan Almanya Şansölyesi Angela Merkel ile görüşmesinde mültecilerle ilgili 10 maddelik eylem planı üzerinde anlaştıklarını açıkladı.
Davutoğlu’nun açıkladığı planda, mülteci göçünü durdurmak için NATO’nun devreye girmesi amacıyla iki ülkenin ortak hareket etmesi, 3 milyar euroluk paranın serbest bırakılması kapsamında önümüzdeki hafta projelerin sunulması gibi kritik maddeler yer aldı.
Davutoğlu, dün Ankara’yı ziyaret eden Merkel ile Çankaya Köşkü’nde baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Davutoğlu, son dört ayda tam 7. kez Merkel ile yüz yüze görüşme gerçekleştirdi. İki lider sık sık telefonda görüştü. Davutoğlu, basın toplantısına “Son haftalarda neredeyse haftalık olağan görüşmemizi yapıyoruz. Gelecek hafta Türkiye-AB zirvesinde fikirdaş ülkeler zirvesinde Brüksel’de bir araya geleceğiz” diye başladı.
Halep’in fiilen kuşatma altına alınmaya çalışıldığını belirterek, yeni ve büyük bir trajedinin eşiğine gelindiğini belirten Davutoğlu “Bu gelişmelerden en fazla Türkiye ve Avrupa etkileniyor. Her an yeni durum ortaya çıkıyor. Sınırlarımıza yakın bölgede 30 bine yakın Suriyeli birikmiş durumda. Her zamanki gibi Suriyeli kardeşlerimizin ihtiyaçlarını karışılacağız. Gerektiğinde alacağız. Ama kimse Suriye’de etnik kıyım anlamına gelecek Rus hava saldırılarını mazur göremez. Nasıl olsa Türkiye mültecileri alıyor diye bunu tek başına üstlenmesini bekleyemez. 10 önemli konuda birlikte hareket etme noktasında mutabakata vardık. Bunları Türkiye-AB eylem planına uygun bir şekilde birlikte yürüteceğiz” dedi.
Merkel de “NATO savunma bakanları toplantısında yasadışı göç konusunu ele almak istiyoruz. Özellikle de denizlerdeki izleme ve gözleme işlerinin biraz daha geliştirilmesi konusunda Türk sahil güçlerinin desteklenmesi gerek” dedi. Yunan adalarına gelen mültecilerin sadece yüzde 45’inin Suriye’den geldiğini kaydeden Merkel, “Afganistan’dan, Kuzey Afrika’dan gelenler var. Biz gerçekten yasadışı göçü engellemek istiyorsak öbür taraftan yasal yönden göçmenleri kabul etmeye hazır olmamız gerekir. Kontenjan kurmak istiyoruz. Yasal yönden göçe imkan vermek istiyoruz” diye konuştu.
3 milyar euro desteğin 5 milyara çıkarılmasına ilişkin bir soruya da Merkel, “Mali destek bir taraftan bu ama tabi Türkiye bütün göçmenleri kabul edecek anlamına gelmez. Şu anda yasa dışı göç söz konusu, arada tacirler var. Suçsuz insanlar denizde ölüyor. Sadece 300 kişi ocakta öldü. Bunu engellemek istiyoruz. Yasal bir yol olacak. Türkiye bu konuda geçici bir vatan sağlamaktadır. Suriyeliler için vatanlarına yakın yerde olmak da çok önemlidir. Bunun için de mali destek hazır. Bu parayı harcayalım diğerini konuşuruz. İlk proje için görünür bir şey olması lazım” yanıtını verdi. Merkel, Türkiye’nin mülteciler konusunda yalnız bırakılmayacağını kaydetti.
10 maddelik eylem planı şöyle:
1- Diplomatik inisiyatif: Bütün tarafların Kuzey Suriye, Halep ve civarında yaşanan gelişmeler konusunda BM Güvenlik Konseyi’nin kararına uygun şekilde davranması. Yani barış müzakerelerine giderken saldırıların durması, sivil halka operasyon yapılmaması konusunda diplomatik inisiyatif başlatma kararı aldık. BM ve ilgili aktörler nezdinde girişimde bulunacağız.
2- AFAD ile ortak çalışma: AFAD ve Almanya teknik yardım kuruluşunun sınırda mültecilere yardım konusunda birlikte çalışılması.
3- Kan emici işletmelere karşı: İnsan kaçakçılarına karşı ciddi mücadele yürütülmesi. Bakanlar Kurulu kararı ile insan kaçakçılığını, terörle eş bir suç olarak görüyoruz. Sahte can yeleği, bot yapan kan emici işletmelere karşı operasyonlar artarak sürecek. İllegal geçişlere karşı polis ve emniyet birimlerimizin ortak çalışmalarını artıracağız.
4- İnsan kaçakçılığı network’ü: İnsan kaçakçılığı network’ünü dağıtabilmek için ortak çalışmalar yapılacak.
5- Sınır güvenliği: Almanya ve Türkiye birlikte Frontex’in (Sınır güvenlik birimi) daha etkin çalışması için de çaba sarf edecek.
6- NATO devreye girsin: Perşembe günü NATO Savunma bakanları toplantısı var. Suriye’den gelen mülteci akınının bütün sonuçları konusunda NATO’nun da devreye girmesi hususunu Türkiye ve Almanya Gündem maddesi olarak NATO’ya tavsiye edecek. NATO’nun izleme, gözetleme mekanizmalarının sınırda ve Ege’de etkin kullanılması için ortak çaba sarf edeceğiz.
7- Suriyeli olmayan mülteciler: Suriyelilerin acıları üzerinden istismar yapıp illegal göçe katılan başka ülkelerin vatandaşları var. Bunların bulundukları ülkelere gönderilmesi için birlikte çalışma yapacağız.
8- Yeniden yerleştirme: Suriyelilerin yeniden yerleştirilmesi ve AB’ye alınacak mülteciler konusunda etkin mekanizmayı birlikte çalışacağız.
9- Projeler iletilecek: Suriyeli mültecilere yardım için mutabık kalınan 3 milyar euroluk fonun kullanımı için projeler önümüzdeki hafta AB’ye iletilecek.
10- Yunanistan ile ortak çalışma: Perşembe günü Türkiye Göç İdaresi Başkanı, Yunanistan’a gidecek. Orada da Türkiye ile Yunanistan arasındaki geri kabul anlaşması çerçevesinde atılacak adımları birlikte ele alacağız. Ortak çalışma için ortam sağlanacak.
Ankara temaslarına Anıtkabir’i ziyaret ederek başlayan Merkel, Anıtkabir Özel Defteri’ne “Türk ve Alman halkları arasındaki özel dostluk ruhu içinde, çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’nin Ata’sı ve Avrupa’ya giden yolun mimarı Mustafa Kemal Atatürk’ün anısına, derin saygılarımla” diye yazdı. Çankaya Köşkü’ndeki resmi törenin ardından ikili Çankaya Köşkü’nün balkonuna çıktı. Davutoğlu, Merkel’e balkondan Anıtkabir’i gösterdi. Ankara nüfusunun 6 milyona yaklaştığını söyledi.