147 dünya lideri yarın başlayacak kritik BM İklim Zirvesi için sıkı güvenlik önlemleri altında Paris’te toplanacak. Gözlemciler Paris’teki saldırıların karbon salımını kısıtlayacak uzun vadeli bir uzlaşma şansını arttırdığını söylüyor.
11 Aralık’a kadar sürecek zirveye 40 bin kişinin katılması bekleniyor.
Dünyanın uzun vadeli bir iklim uzlaşmasına varmaya yakınlaştığı son toplantı 2009 Kopenhag Zirvesi’nde 115 devlet ve hükümet başkanı katılmıştı.
Aslında ABD Başkanı Barack Obama ve Çin lideri Xi Jingping gibi çok sayıda liderin zirveye katılacağı önceden belliydi, ancak Paris saldırıları diğer liderleri de zirveye katılıp Fransız halkıyla dayanışma göstermeye teşvik etti.
Liderler ilk gününden itibaren “COP 21” adı verilen zirveye katılacak. Liderler Kopenhag Zirvesi’nin son toplantılarına katılmış ve bu taktik büyük bir fiyaskoyla sonuçlanmıştı.
Zirve delegeleri de Paris saldırılarının uzlaşma şansını arttırdığına inanıyor.
Müzakerelerde Küçük Ada Ülkeleri İttifakı’nın başkanlığını yapacak Maldivler’den Amjad Abdulla “Bir uzlaşmanın daha olası olduğuna inanıyorum. Taraflar ilerleme kaydetmeye çok hevesli” dedi.
İngiltere hükümetinin eski iklim değişikliği danışmanı Tom Burke de bazı liderlerin iklim değişikliğiyle mücadelenin “terörün” nedenlerinden birini ortadan kaldıracağı tezini işleyeceğini söylüyor.
Uzlaşma nasıl bir form alacak?
Zirvedeki önemli sorunlardan biri uzlaşmanın nasıl bir form alacağı. Örneğin ABD, Cumhuriyetçiler’in kontrolündeki Senato’dan geçme şansı çok az olduğu için yasal olarak bağlayıcı bir uzlaşmaya imza atmayacak.
Çok sayıda kalkınmakta olan ülke ve Avrupa Birliği ise bu tavra karşı.
Anlaşmanın niteliği kadar, içeriği hakkında da görüş ayrılıkları var.
Image copyrightReuters
Uzun vadeli hedeflerin neler olması gerektiği konusunda çok farklı görüşler bulunuyor.
Tartışma dünyanın ortalama sıcaklığının Sanayi Devrimi öncesi döneme kıyasla, 2 derecenin üzerine çıkmasının önlenmesi üzerinde odaklanıyor.
Bazı ülkeler hedefin 1,5 derece olması gerektiğini savunuyor. Bazılarıysa yüzyılın ortaları ya da sonuna doğru dünyayı tamamen karbon yakıtlardan temizlemekten bahsediyor.
Görüş ayrılığı yaratan bir diğer mesele de kaçınılmaz olarak para. 2009’da zengin ülkeler gelişmekte olan ülkelere 2020’ye dek 100 milyar dolarlık kaynak ayırmayı taahhüt etmişti. Ancak bu kaynağın aktarımı çok yavaş oldu. 2020’den sonra ne olacağı konusunda da bir anlaşma yok.
Zirve öncesi genel olarak iyimser bir hava ve uzlaşmaya varma istekliliği olsa da, başarı bu kez de garanti değil.
Birçoğu, 300 milyona yakın kişinin elektriksiz yaşadığı Hindistan gibi ülkelerin fosil yakıtların kullanımını sert bir şekilde kısıtlayacak bir uzlaşmayı imzalamayacağına inanıyor.