Diyabetli hastalar oruç kararını doktoruyla konuşmalı. Diyabet tedavisinin temelini düzenli beslenme oluşturur. Yeme düzenindeki değişiklikler nedeni ile oruç tutmak diyabetliye bazı riskler getirebilir. Bu riskler hastaların bir kısmında hayatı tehdit edecek kadar ciddi olabilir. Bu nedenle hastaların oruç tutma kararlarını hekimleri ile paylaşmaları, yüksek riskli iseler oruç tutmamaları gerekir. Yüksek riskli olmayan ve oruç tutmak isteyen diyabetliler ise, bazı tedbirler almalıdır. Liv Hospital Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serpil Salman, diyabet hastalarının ramazan ayında beslenme konusunda dikkat etmesi gerekenler hakkında bilgi verdi…
DIYABETLI HASTADA ORUCUN RISKLERI NELERDIR?
* Diyabetli hasta ana öğün (kahvaltı, öğle yemeği, akşam
yemeği) ve ara öğünler şeklinde düzenli beslenmelidir. Oruç buna
olanak vermez, şeker dengesizleşir.
* İnsülin ve bazı ilaçlar hipoglisemi (aşırı şeker
düşüklüğü) riski yaratırlar. Bu riskten korunmak için düzenli
beslenmek şarttır. Sahurda bu ilaçları alan bir hasta gün içinde
ağır şeker düşüklüğü nedeniyle birçok sorun yaşayabilir.
* Şeker düşüklüğü yaşamamak için ilaç almamak çözüm
değildir, bu sefer de şeker çok yükselecektir.
* İftarda tüketilen gıdanın ardından kan şekeri, kan yağları ve
tansiyonda ani yükselmeler olabilir. Ayrıca tromboz (damar
pıhtılaşması) gelişebilir. Bütün bunlar kalp krizi, felç gibi
riskleri artırır.
* Gün içinde sıvı alımı yoktur. Bu durum kan şekerinin daha da
artmasına ve özellikle insülin eksikliği olan hastalarda şeker
komasına yol açabilir.
* Sıvı eksikliğine bağlı olarak böbrek sorunları yaşanabilir.
NASIL ÇÖZÜMLER ÜRETILEBILIR?
İftar sofralar özenle hazırlanır, sofrada hiçbir şey eksik olmaz.
Bu nedenle, diyabetli oruç tutmasa bile diyete uyum sorunu
yaşayabilir. Alınan gıda miktarına dikkat etmek gerekir.
Sadece diyet ve egzersizle izlenen hastalar iftarda aşırı yememeye
dikkat ederek ve sıvı alımını artırarak kan şekerini dengede
tutmaya çalışabilirler. Şeker izlemi yapılıp gerektiğinde oruç
bırakılmalıdır.
İftarda birden bire gıdaya yüklenilmemeli, gece boyunca öğün
bölünerek tüketilmelidir. Sıvı alımı artırılmalıdır. Tatlı
tüketilmemeli, az miktarda tüketilecekse bile iftar saati tercih
edilmelidir.
İnsülin kullananlar oruç tutamaz. Hap tedavisi ile ilgili olarak
doktorları ile konuşmak gerekir.
KIMLER DAHA RISKLI?
* Ramazan’dan önceki 3 ayda ağır (şuur kaybedecek derecede)
hipoglisemi veya yüksek şeker koması geçirmiş hastalar
* Sık hipoglisemi geçirenler
* Hipoglisemiye girdiğini hissedemeyenler
* Şekeri çok ayarsız olanlar
* Tip 1 diyabetliler
* Ağır işte çalışanlar
* Gebeler
* Diyaliz hastaları
* Diyaliz olmasa bile böbrek yetersizliği olanlar
* İleri yaştakiler
* İnsülin veya insülin salgılatıcı ilaç kullanıp yalnız
yaşayanlar
* Ciddi kalp damar hastalığı olanlar