TÜRKİYE: İşte partilerin vaatleri!

Genel seçim yaklaşırken siyasi partiler beyannamelerini yani vaatlerini de netleştirdi ve kamuoyuna duyurdu. Öne çıkan bir çok unsur gündem oluşturdu. Buna göre AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop, 2015 seçimlerinde AK Parti’nin en önemli vaatlerini açıkladı. AK Parti Genel Başkanı Yardımcısı Mustafa Şentop, seçimde Anayasa’yı baştan sona değiştirmek ve başkanlık sistemi’ni getirmek için oy isteyeceklerini açıkladı.
Buna bağlı olarak AKParti’nin Yeni Türkiye Sözleşmesi 2023 kitapçığında yer alan metin 100 madde bulunuyor. Beyanname’de başkanlık sisteminden ekonomideki yol haritasına kadar pek çok başlık yer alıyor. İşte başkanlık sistemi hususu ile de ilgili bazı detaylar şöyle vurgulanıyor:
“Yeni Türkiye Sözleşmesi / 2023 beyannamesindeki AK Parti’nin hedefleri; 2007 yılında yapılan anayasa reformunun ilk uygulaması olarak 2014 yılında Cumhurbaşkanı’nın doğrudan halk tarafından seçilmesi ile birlikte idari yapının Başkanlık sistemi yönünde yeniden yapılandırılmasını, yetki kargaşasının giderilmesi ve hesap verilebilirliğin gerçek anlamda tesisi için gerekli görmekteyiz. Başkanlık sistemini, zikrettiğimiz özgürlükçü Anayasal çerçevede, yasama ve yürütmenin müstakil olarak etkin olduğu, demokratik denge ve kontrol mekanizmalarının öngörüldüğü, toplumsal farklılıkların siyasal temsilinin sağlandığı bir yönetim modeli olarak tasavvur ediyoruz. Bütün siyasi tarafları ve sivil toplum kesimlerini etkin yönetim ve hesap verilebilirlik ilkeleri çerçevesinde bu yeniden yapılandırma sürecine katkıda bulunmaya davet ediyoruz. Her ne surette olursa olsun yürütme erki de yasama ve yargı erki gibi anayasal denetime açık olacaktır.”
CHP GenelBaşkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise projeleri özellikle ekonomi paketiyle ilgili maddeler dikkat çekti. Seçim bildirgesinde şu başlıklar yer aldı: “Asgari Ücret ve Emekli Maaşı 1500 liraya çıkacak, Asgari ücret ve en düşük emekli maaşı da 1500 TL olacak.” Buna göre detaylar şöyle: “Emekliler arasındaki eşitsizliği giderecek adil bir intibak yasası çıkarılacak, Emeklilikte yaşa takılanların sorunları çözülecek, Emekliden alınan muayene ve katılım payı kalkacak, Çalışan emeklilerden kesilen sosyal güvenlik destek primi kalkacak. Ailelere ilişkin CHP’nin vaatleri şöyle; Hanelere, 360 TL’ye kadar kira ve fatura desteği sağlanacak, Sosyal destekler iki katına çıkacak, yardım çeşitleri artacak. 5 milyon yurttaş sosyal yardım kapsamına alınacak, Hiçbir hanenin geliri 720 TL’nin altında olmayacak, 16, 7 milyon kişi ve 3.75 haneye sosyal destek sağlanacak, Yoksul yetişkinlere 240 TL’ye kadar muhtaçlık desteği verilecek, Engellilere, 400 ile 600 TL arasına destek sağlanacak, Kadınlara 400 TL kreş desteği gelecek, 3,2 milyon yurttaş ücretsiz Genel Sağlık Sigortası kapsamına alınacak, Esnafa yönelik vaatler ise şöyle: Kira, araç gideri gibi işyeri masrafları vergiden düşürülecek, AVM ve hipermarketlere, küçük esnaf korunacak, Esnafa, ödediği vergi ve prim miktarı kadar sıfır faizli kredi kullandırılacak, Belediyelerin esnafla rekabet etmesi önlenecek, Prim borcu olan esnaf da sağlık hizmetlerinden yararlanacak.”
MHP beyannamesinde, art arda açıklanan ‘parti seçim beyannameleri’nde en çok ön plana çıkan ’emekli ikramiyeleri ve maaşları’ konusunda attığı adım ön plana çıkıyor; MHP ’emekliye 1 maaş ikramiye’ dikkat çekiyor. İşte beyannamede yer alan başlıklardan bazıları: “Taşeron uygulamasına son verilecek İşsizlik ve yoksulluk azaltılacak, gelir dağılımı daha adil hale gelecek. Taşeron işçiler bir kereye mahsus yargı kararlarında olduğu gibi kadroya alınacak ve taşeron uygulamasından vazgeçilecek, deniliyor. Emekliler için ise bir yılda 13 maaş verileceği söyleniyor. Buna göre de dar gelirlinin vergi yükü hafifletilecek. Vergide öz denetim sistemine geçilecek. Herkesin mali gücüne göre vergi ödediği adaletli bir vergi sistemi getirilecek. Asgari ücret vergi dışı bırakılacak. Tüm harcamalar gider konusu yapılacak, deniliyor. Dar gelirliler ve yoksullar için de rotaşöyle ifade ediliyor: “Yoksullara tek çatı altında yardım başlığı altında, yoksulluk tanımı yeniden yapılacak. Yapılan yardımlar, STK; belediye, vakıf ve devlet yardımları tek çatı altında toplanacak. Bir kişinin birçok yerden yardım alması yerine adaletli dağıtım sağlanacak.”
Diğer bazı detaylar ise şöyle: “Toplumun büyük kesimini ilgilendiren önemli projelerde halkın proje oluşumuna ve karar sürecine katılımı sağlanacak. Borç yönetimi ayrı bir politika olarak değerlendirilecek. Özelleştirmede üretim ve istihdam artışı sağlanacak. KİT’ler tek bir portföyde toplanacak. Köprü, otoyol ve barajlar gibi tesisler özelleştirilmeyecek. Ekonomi yönetimi yeniden yapılandırılacak.”
HDP’nin seçim vaatleri iseşöyle sıralanıyor:
“Asgari ücret ilk etapta net 1,800 TL’ye çıkarılacak. 18 yaşına kadar olan çocuk ve gençlere, engellilere ve emeklilere toplu taşıma ücretsiz olacak. Kadın bakanlığı kurulacak. Tüm mahallelerde anadilde kreş kurulacak. 8 Mart’ı bütün kadınlar için resmi tatil ilan edilecek. O gün kadınlara etkinliklere katılmaları için ücretsiz ulaşım imkanı sağlanacak. Genç yaşam kartı uygulaması hayat geçecek. 15-25 yaş arasına her ay 200 TL verilecek. Oy verme yaşı 16, seçilme yaşı 18’e indirilecek. Burs ve katkı payı ödemeleri ücretsiz olacak. Yurt çamaşırhane, kütüphane, kültür merkezi gibi yaşam alanları üniversitede yaşamını sürdüren herkes için ücretsiz olacak. Gençlerin çalışma hakkını güvence altına alarak istihdama yönelik projeler geliştirilecek. Sosyal Sigorta Primleri, devlet tarafından karşılanmayan 18 yaş üstü bütün sosyal güvence masrafları düzenleme çerçevesinde bizler tarafından karşılanacak.”